Geschiedenis
Etnobotanicus Mark Plotkin, Ph.D, startte in de jaren 80 met veldwerk in Suriname. Hij voerde onderzoek uit met het oog op een beter begrip van het traditionele gebruik van geneeskrachtige planten en geneesmethoden van inheemsen in Suriname. Wat begon met kartering in samenwerking met inheemsen uit Kwamalasamutu, een dorp in Zuid-West Suriname, is sindsdien uitgegroeid naar diverse activiteiten over geheel inheems Amazone, waaronder Guyana, Columbia, en Brazilië.
In 1996 richtten Plotkin en natuurbeschermer Liliana Madrigal ACT op. Met de nieuwe organisatie wilden zij werken volgens een unieke strategie die moest leiden tot bio-cultureel behoud. Destijds was dit een volledig nieuwe aanpak; natuurbescherming bestond toen nog voornamelijk uit het creëren van beschermde gebieden, zonder rekening te houden met de (inheemse en tribale) gemeenschappen die er woonden. Dit leidde tot de verhuizing, ontworteling en verdringing van de oorspronkelijke bevolking. Daarentegen begon ACT dus met de overtuiging dat de levensvatbaarheid van ecosystemen in het Amazonegebied en de integriteit van traditionele culturen onderling afhankelijke aspecten van een geïntegreerd geheel vormen.
Het Amazon Conservation Team Suriname is vervolgens in 2002 officieel opgericht als een niet-gouvernementele organisatie (NGO) naar Surinaams recht. We werken samen met de inheemse en de tribale bevolking in het Amazone-regenwoud om hen te versterken, zodat zij hun gebieden beter kunnen beheren en beschermen. Wij zien een toekomst waar een gezond tropisch regenwoud en florerende lokale gemeenschappen in balans met elkaar leven en daardoor bijdragen aan het welzijn van de planeet.
Het werkgebied van ACT Suriname is in de zuidelijke helft van Suriname gestart en is thans uitgegroeid naar Centraal Suriname. Projectactiviteiten worden gecoördineerd vanuit ons kantoor in de hoofdstad Paramaribo in nauwe samenwerking met onze veldstations in Pelele Tepu, Kwamalasamutu, Sipaliwini, Apetina, Curuni , Apetina, Alalapadu, Amotopo en Palumeu, het Matawaigebied en Pambooko. Met vaste partnerschappen en permanente vertegenwoordigingen in 8 van de 9 dorpen in Zuid Suriname en 8 Marron dorpen in Centraal Suriname hebben wij als ‘grassroots’ organisatie een zeer solide basis aan de frontlinie van de constante strijd om bescherming en bewaring van het regenwoud en diens unieke, maar kwetsbare culturen.
Behalve voor Suriname, is ACT-Suriname ook verantwoordelijk voor andere delen van het Noordoostelijk Amazonegebied, te weten Guyana, Frans-Guyana en Noord Brazilië. De werkzaamheden in die gebieden worden vanuit Paramaribo gecoördineerd en door vaste teams in de gebieden zelf geleid en uitgevoerd, vanuit een gezamenlijke centrale strategie. We hebben daarnaast zusterorganisaties in Colombia en in Costa Rica die verantwoordelijk zijn voor het Noordwestelijk deel van het Amazone regenwoud. Samen vormen we ACT.
Om meer te weten over het regionaal werk van ACT: https://www.amazonteam.org
TIJDLIJN
1996: Opstart ACT activtiteiten in Suriname
1997: Start Sjamanenprogramma. Een permanent traject waarbij de kennis van de oude traditionele genezers gestructureerd wordt overgedragen aan de volgende generaties.
2000: Eerste van vier traditionele klinieken wordt gevestigd in Zuid-Suriname.
2001: Circa 6 miljoen hectare van inheemse volken in kaart gebracht in Zuid-Suriname, in samenwerking met de gemeenschappen.
2005: 2,4 miljoen hectare van het Wayana-leefgebied in kaart gebracht.
2007: Ranger Program gestart in Suriname, vervolgens erkenning door de International Ranger Federatie.
2010: 90% van alle inheemse leefgebieden in Zuid Suriname in kaart gebracht.
2013: Door ACT ontwikkelde Junior Park Ranger-trainingshandleidingen zijn opgenomen in de nationale 'Environmental Education Box' van Suriname.
2016: Samenwerkingsverband tussen ACT en Matawai marrons om de thematische- en culturele kaarten samen te stellen in afwachting van de opstelling van een ontwikkelingsplan voor de gemeenschap.
2017: Eerste volledige kaart van circa 100 ha voorouderlijk leefgebied van de Matawai.
2018: Introductie van “plan de vida” in twee gemeenschappen in Zuid Suriname.
2018: Versterking van vrouwen uit Tepu in gemeenschapselectrificatie via beurs naar India.
2019: Eindrapporten van de drie dialoogsessies over grondrechten voor inheemse en tribale volkeren, gefaciliteerd door ACT in 2018 en gepresenteerd aan Ministerie van Regionale Ontwikkeling.
2019: Electrificatie en watervoorziening in Pelele Tepu t.b.v. huishoudens.
2019: Lokale ondernemerschap opgezet voor kruidenthee en honing/propolis productie te Kwamalasamutu.
2020: Kunstnijverheid project opgezet in 5 dorpen in Zuid Suriname.
2020: Implementatie van CBFM, Community Based Forest Monitoring, in alle gemeenschappen.
2021: Landelijke bewustwordingscampagne voor Collectieve rechten van inheemse en tribale volkeren.
2021: Transformatie van ACT-Suriname naar ACT-Noordoost Amazone.